رجحان

همان طور که بعضی از دوستان نزدیک می دانند، من هیچ وقت نسبت به «جمع سپاری» خوشبین نبوده ام. حتی این نکته که جمع سپاری ریشه در جنبش نوآوری باز (عرض ارادت به دوست بی نظیرم سید هادی فرحزادی) دارد نیز این بدبینی را تقلیل نکرد. اخیرا مطلبی خواندم که کمک کرد بتوانم بخشی از این بدبینی را به کلام بکشم.

خواندن را ادامه دهید «

در سال ۱۹۹۲ پیتر دیتو و همکار روانشناسش آزمایشی را ترتیب دادند که در آن شرکت کنندگان می بایست روبان کاغذی سفیدی را به آب دهان خود آغشته می کردند. به نیمی از شرکت کنندگان گفته شده بود در صورتی که آن ها دچار اختلالات آنزیمی نباشند این روبان پس از مدتی به رنگ سبز در خواهد آمد. در مقابل به نیم دیگر شرکت کنندگان گفته شده بود که این ابزار جدید تشخیص طبی در صورت وجود اختلالات آنزیمی پس از چندی به رنگ سبز در خواهد آمد. در حقیقت، اما، این روبان از کاغذ سفید معمولی بریده شده بود و هیچ وقت سبز نمی شد. نتایج نشان داد به طور متوسط گروهی که تغییر رنگ کاغذ نشانه ی سلامت آن ها بود در مقایسه با گروه دیگر خیلی بیشتر برای سبز شدن کاغذ منتظر ماندند و نیمی از آن ها بعد از اینکه هیچ تغییر رنگی به وجود نیامد درخواست تکرار آزمایش را داشتند. در مقابل دسته ای که سبز شدن کاغذ نشانه ی بیماری آن ها بود به طور متوسط پس از ۲۰ ثانیه انتظار خود برای سبز شدن روبان را پایان دادند و فقط کمتر از ۱۸% آن ها درخواست تکرار آزمایش را داشتند.

خواندن را ادامه دهید «

بازی اولتیماتوم یکی از بازی های ساده ی چانه زنی از خانواده ی دوراهی زندانی است که توسط اقتصاد دانان تجربی به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. در این بازی دو نفر شرکت دارند. نفر اول، یا همان «پیشنهاد کننده»، موقتا مقدار قابل توجهی پول دریافت می کند. او می بایست بخشی از کل این پول را به نفر دوم پیشنهاد دهد. نفر دوم، یا همان «پاسخ دهنده»، در حالی که آگاهی کامل از مقدار کل پول و مقدار پیشنهاد شده دارد، می تواند این پول را قبول یا رد کند. اگر پاسخ دهنده پیشنهاد را قبول کند، مبلغ را دریافت می کند و باقی مانده ی آن (کل پول منهای سهم پاسخ دهنده)  به پیشنهاد کننده می رسد. اما اگر پاسخ دهنده این مبلغ پیشنهاد شده را قبول نکند، تمام پول باز پس گرفته می شود و هیچ کدام از دو نفر پولی دریافت نمی کنند. در هر حال، طرفین در حالی که هویتشان ناشناس باقی می ماند اگر مبلغی برنده شده باشند آن را برداشته و محل را ترک می کنند (یک ویدئوی خوب آموزشی را می توانید از اینجا ببینید).

خواندن را ادامه دهید «

در سال ۱۹۴۹ دکتر ساموئل استوفر جلد اول کتاب خود با عنوان سرباز آمریکایی را که یکی از بزرگترین و ارزشمندترین پژوهش های علوم اجتماعی است را منتشر کرد. این پژوهش گسترده که با همکاری بخش اطلاعات و آموزش وزارت دفاع ایالات متحده بر روی بیش از نیم میلیون سرباز آمریکایی در طول جنگ دوم جهانی با صرف زمان و هزینه ی هنگفت انجام شده بود، واکنش های متفاوتی را به همراه داشت. در یکی از معروف ترین نقدهای این اثر، آرتور شلزینگر یافته های این پژوهش را «ابتدایی و بدیهی» خواند و ضرورت انجام چنین پژوهش های پرهزینه ای را به چالش کشید.

 خواندن را ادامه دهید «

 بسم الله الرحمن الرحیم

چنین گوید ابوالحسن عبدالله ابن المقفع، رحمه الله، پس از حمد باری عز اسمه و درود بر سید المرسلین علیه الصلاه و السلام، که ایزد تبارک و تعالی بکمال قدرت و حکمت عالم را بیافرید و آدمیان را بفضل و منت خویش بمزیت عقل و رجحان خرد از دیگر جانوران ممیز گردانید؛ زیرا که عقل بر اطلاق کلید خیرات و پای بند سعادات است و مصالح معاش و معاد و دوستکامی دنیا و رستگاری آخرت بدو بازبسته است. و آن دو نوع است: غریزی که ایزد جل جلاله ارزانی دارد، و مکتسب که از روی تجارب حاصل آید.